Ringworm is een veelvoorkomende schimmelinfectie die de huid, haren en nagels van katten kan aantasten. Ondanks de naam, heeft ringworm niets te maken met wormen. Het is eigenlijk een schimmelinfectie die wordt veroorzaakt door dermatofyten, een type schimmel die de buitenste lagen van de huid infecteert. Hoewel ringworm bij katten vaak goed behandelbaar is, kan het voor zowel de kat als de eigenaar een vervelende ervaring zijn.
In dit artikel geven we een gedetailleerd overzicht van ringworm bij katten, inclusief de oorzaken, symptomen, diagnose, behandelingsopties en preventie.
Wat is Ringworm?
Ringworm, ook wel dermatofytose genoemd, is een schimmelinfectie die de huid, vacht en nagels van een kat kan beïnvloeden. Het wordt veroorzaakt door verschillende soorten schimmels, waaronder Microsporum canis, Trichophyton mentagrophytes, en Trichophyton verrucosum. Deze schimmels gedijen goed in warme, vochtige omgevingen en kunnen zich verspreiden via direct contact of via besmette voorwerpen, zoals beddengoed of borstels.
Het woord “ringworm” komt van het kenmerkende ronde, schilferige uitslag dat vaak op de huid verschijnt. Ringworm is besmettelijk voor zowel andere dieren als mensen, waardoor het belangrijk is om snel te handelen als je vermoedt dat je kat besmet is.
Oorzaken van Ringworm bij Katten
De belangrijkste oorzaak van ringworm is blootstelling aan schimmels van het geslacht Dermatophytes. Katten kunnen besmet raken door direct contact met andere besmette dieren, mensen of voorwerpen. Er zijn verschillende factoren die het risico op ringworm bij katten kunnen verhogen:
1. Directe Contacten met Besmette Dieren
Katten kunnen ringworm oplopen door contact met andere besmette dieren. Dit kunnen andere katten zijn, maar ook honden, knaagdieren of andere dieren die de schimmeldragers zijn.
2. Besmette Omgeving
De schimmels die ringworm veroorzaken, kunnen zich verspreiden via besmette oppervlakken, zoals beddengoed, manden, meubels, kammen en borstelaccessoires. Ringworm kan ook voorkomen in dierenasiels, opvangcentra of dierenwinkels waar meerdere dieren bij elkaar zijn.
3. Verzwakt Immuunsysteem
Katten met een verzwakt immuunsysteem, zoals oudere katten, jonge kittens, of katten met een onderliggende ziekte (bijvoorbeeld FIV of FeLV), hebben een verhoogd risico om besmet te raken met ringworm. Schimmels kunnen zich gemakkelijker ontwikkelen bij katten met een verminderd afweersysteem.
4. Ongunstige Omgevingsomstandigheden
Ringworm komt vaak voor in omgevingen met slechte ventilatie en hoge luchtvochtigheid, wat ideaal is voor de groei van schimmels. Katten die buiten leven, vooral in vochtige of vuile omstandigheden, hebben een hoger risico op het oplopen van ringworm.
Symptomen van Ringworm bij Katten
Ringworm kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de ernst van de infectie en de locatie op het lichaam. Veel voorkomende symptomen van ringworm bij katten zijn:
1. Ronde, Schilferige Vlekken op de Huid
De meest kenmerkende symptoom van ringworm is de aanwezigheid van ronde, kale vlekken op de huid, vaak met schilferige huid rondom de randen. Deze vlekken kunnen beginnen als kleine, kale plekken en zich vervolgens uitbreiden naar grotere, cirkelvormige laesies.
2. Jeuk en Irritatie
Katten met ringworm kunnen jeuk ervaren, wat hen ertoe aanzet zich te krabben of te likken op de aangetaste plekken. Het krabben kan de symptomen verergeren en leiden tot verdere huidbeschadiging en infecties.
3. Haaruitval
Ringworm veroorzaakt vaak haaruitval rond de geïnfecteerde gebieden. Het haar kan breken of uitvallen als gevolg van de schimmel die de haarzakjes aanvalt.
4. Verlies van Glans in de Vacht
De vacht van een kat die besmet is met ringworm kan dof en breekbaar worden. In sommige gevallen kunnen de haren breken en in kleine stukjes afvallen.
5. Ontstekingen en Wondjes
In ernstige gevallen kan de huid rondom de ringworm geïnfecteerd raken, wat leidt tot ontstekingen, korstvorming en etterige wondjes.
6. Nagels Aangetast
Ringworm kan ook de nagels van een kat aantasten, wat resulteert in gebroken, broze nagels. Dit komt minder vaak voor, maar kan voorkomen bij ernstige gevallen van ringworm.
7. Verminderde Eetlust en Lethargie
In sommige gevallen kan ringworm bij katten leiden tot verminderde eetlust, gewichtsverlies en vermoeidheid, vooral bij ernstig aangetaste katten.
Diagnose van Ringworm bij Katten
Als je vermoedt dat je kat ringworm heeft, is het belangrijk om een dierenarts te raadplegen voor een juiste diagnose. De dierenarts zal doorgaans de volgende stappen ondernemen om de aanwezigheid van ringworm te bevestigen:
1. Lichamelijk Onderzoek
De dierenarts zal de kat grondig onderzoeken en letten op karakteristieke symptomen van ringworm, zoals de ronde, kale vlekken op de huid.
2. Wood’s Lamp Test
De Wood’s lamp is een speciaal zwartlicht dat sommige soorten dermatofyten (de schimmels die ringworm veroorzaken) laat oplichten. Niet alle ringwormgevallen zullen positief zijn bij deze test, maar het kan een nuttige eerste stap zijn.
3. Microscopisch Onderzoek
De dierenarts kan huidschubben of haren afnemen en deze onder een microscoop onderzoeken om de aanwezigheid van schimmelsporen te identificeren.
4. Schimmelcultuur
Een van de meest definitieve manieren om ringworm te diagnosticeren is door een schimmelcultuur. Hierbij worden huidschubben of haren op een speciaal medium geplaatst om de groei van schimmel te testen. Dit kan enkele dagen tot weken duren.
5. Bloedonderzoek
In sommige gevallen kan de dierenarts bloedonderzoek uitvoeren om de algehele gezondheid van de kat te controleren, vooral als er vermoedens zijn van een onderliggend probleem met het immuunsysteem.
Behandeling van Ringworm bij Katten
Gelukkig is ringworm vaak goed behandelbaar, hoewel het tijd kan kosten om de infectie volledig te genezen. Behandelingen kunnen bestaan uit:
1. Antischimmelmedicijnen
De belangrijkste behandeling voor ringworm is het gebruik van antischimmelmedicijnen. Deze kunnen in de vorm van orale medicijnen (zoals griseofulvine of itraconazol) of lokale crèmes en zalven (zoals miconazol of clotrimazol) worden gegeven.
2. Schimmeldodende Shampoos of Badbeurten
Regelmatige antischimmelshampoos of badbeurten kunnen helpen om de schimmel van de huid en vacht van de kat te verwijderen. Dit kan de behandeling versnellen en het risico van verspreiding verminderen.
3. Omgevingsbehandeling
Omdat ringworm zich snel kan verspreiden in de omgeving, is het belangrijk om de omgeving van je kat grondig te reinigen en te ontsmetten. Dit kan het regelmatig wassen van beddengoed, manden, meubels en kattenbakken omvatten, evenals het stofzuigen van tapijten en vloeren.
4. Isolatie van de Besmette Kat
Om de verspreiding van ringworm naar andere huisdieren en mensen te voorkomen, moet de besmette kat geïsoleerd worden van andere dieren en regelmatig worden behandeld totdat de infectie volledig is genezen.
5. Vermijden van Zelfbehandeling
Het is belangrijk om de behandeling van ringworm niet zelf te starten zonder de begeleiding van een dierenarts. Onjuiste behandeling kan de infectie verergeren en het herstel vertragen.
Preventie van Ringworm bij Katten
Hoewel het niet altijd mogelijk is om ringworm volledig te voorkomen, zijn er enkele maatregelen die het risico kunnen verminderen:
- Regelmatige vaccinatie: Hoewel er geen vaccin beschikbaar is voor ringworm, kunnen vaccinaties tegen andere aandoeningen helpen het immuunsysteem van je kat sterk te houden.
- Goed hygiënisch beheer: Zorg ervoor dat je de omgeving van je kat schoon en goed geventileerd houdt. Dit omvat het regelmatig schoonmaken van kattenbakken, beddengoed en favoriete rustplaatsen.
- Vermijd contact met besmette dieren: Als je weet dat er andere besmette dieren zijn, probeer dan contact te vermijden om te voorkomen dat je kat besmet raakt.
- Behandel andere huidaandoeningen snel: Schimmel heeft een grotere kans om zich te ontwikkelen bij katten met een verzwakt immuunsysteem. Het is dus belangrijk om snel andere huidaandoeningen te behandelen.
Conclusie
Ringworm is een veelvoorkomende maar behandelbare schimmelinfectie bij katten. Het veroorzaakt vaak ronde kale plekken op de huid en kan zich verspreiden naar andere dieren en mensen. Door snel de juiste behandeling in te zetten en de omgeving goed schoon te houden, kan de infectie effectief worden bestreden. Als je vermoedt dat je kat ringworm heeft, neem dan contact op met een dierenarts om een passende behandeling te starten.