Epiphora is een aandoening waarbij je kat overmatig tranen produceert. Dit kan leiden tot natte, vaak vlekkerige gebieden rond de ogen, wat een ongemakkelijke en zichtbare aandoening kan zijn. Hoewel het normaal is dat katten af en toe traanvocht afscheiden, kan chronisch of overmatig tranen een teken zijn van onderliggende gezondheidsproblemen die aandacht vereisen. Het is belangrijk om de oorzaak van epiphora te achterhalen, omdat het kan wijzen op een infectie, allergieën, of andere oogproblemen die behandeling nodig hebben.
Wat is Epiphora?
Epiphora is de medische term voor overmatig tranen bij katten. Normaal gesproken wordt traanvocht geproduceerd door de traanklieren in de ogen, die het oog bevochtigen en beschermen tegen irritatie of infectie. Het overtollige traanvocht wordt via de traankanalen naar de neus geleidt. Bij katten met epiphora is er een verstoring in dit proces, waardoor te veel traanvocht zich ophoopt en uit de ogen sijpelt.
In ernstige gevallen kan het traanvocht zich ophopen rond de ogen, wat leidt tot een natte vacht en zelfs verkleuring van de vacht door de constante blootstelling aan het traanvocht.
Oorzaken van Epiphora bij Katten
Epiphora kan door verschillende factoren worden veroorzaakt, van anatomische afwijkingen tot infecties of allergieën. De meest voorkomende oorzaken van overmatig tranen bij katten zijn:
1. Anatomische Afwijkingen
- Stenose van de traankanalen: Dit is wanneer de traankanalen verstopt of vernauwd zijn, waardoor het traanvocht niet goed kan worden afgevoerd en zich ophoopt in de ogen.
- Scheve of verstopte traanbuizen: Sommige katten, vooral kattenrassen met een plat gezicht zoals Perzen en Exotic Shorthairs, hebben van nature smalle of verstopte traankanalen, wat de afvoer van traanvocht kan belemmeren.
2. Infecties
- Conjunctivitis: Dit is een ontsteking van het bindvlies van het oog, vaak veroorzaakt door een bacteriële of virale infectie. Conjunctivitis kan leiden tot overmatig tranen, samen met roodheid en zwelling van het oog.
- Ooginfecties: Andere infecties van het oog, zoals keratitis (ontsteking van het hoornvlies), kunnen ook epiphora veroorzaken.
3. Allergieën
- Omgevingsallergieën: Katten kunnen gevoelig zijn voor allergieën voor stof, pollen, schimmels, of andere stoffen in hun omgeving. Deze allergieën kunnen de ogen irriteren, waardoor ze beginnen te tranen om zichzelf te beschermen tegen de irriterende stoffen.
- Voedselallergieën: Hoewel minder vaak voorkomend, kunnen voedselallergieën ook de ogen van je kat beïnvloeden en epiphora veroorzaken.
4. Trauma of Verwondingen
- Verwondingen aan het oog, zoals krassen op het hoornvlies of een verstoring van de traankanalen door een ongeluk, kunnen leiden tot overmatig tranen. In dergelijke gevallen kan epiphora een teken zijn van oogletsel.
5. Glaucoom of Verhoogde Oogdruk
- Glaucoom, een aandoening waarbij de oogdruk te hoog is, kan leiden tot verschillende symptomen, waaronder epiphora. De verhoogde druk in het oog kan de afvoer van traanvocht verstoren, wat leidt tot overmatig tranen.
6. Tanden- en Tandvleesproblemen
- Soms kunnen infecties of ontstekingen in de tanden of het tandvlees (bijvoorbeeld een infectie van de voortanden) leiden tot reflexmatig tranen. De wortels van de tanden liggen dicht bij de traankanalen, en een ontsteking in dit gebied kan de normale traanproductie verstoren.
7. Teveel of Onjuiste Traanklieren
- Sommige katten kunnen een abnormale hoeveelheid traanvocht produceren door een overactieve traanklierfunctie, wat kan leiden tot epiphora. Dit kan ook het gevolg zijn van hormonale veranderingen of andere onderliggende aandoeningen.
Symptomen van Epiphora bij Katten
De meest opvallende symptomen van epiphora zijn:
1. Natte, Plakkerige Ogen
- Het meest opvallende symptoom van epiphora is dat de ogen van je kat constant nat zijn, vaak met traanvocht dat langs de ooghoeken naar beneden loopt.
2. Verkleuring van de Vacht
- Het traanvocht bevat vaak een kleurstof die de vacht kan verkleuren, wat resulteert in bruine of oranje vlekken rond de ogen van je kat, vooral als de ogen gedurende een lange periode constant tranen.
3. Wrijven of Krabben aan de Ogen
- Katten met epiphora kunnen proberen hun ogen te wrijven of te krabben, wat kan wijzen op irritatie of jeuk als gevolg van overmatig traanvocht.
4. Roodheid of Zwelling van de Ogen
- De ogen kunnen ontstoken raken als gevolg van de constante irritatie van het traanvocht of als gevolg van een onderliggende infectie zoals conjunctivitis.
5. Verlies van Ooggezondheid
- In ernstige gevallen, wanneer de onderliggende oorzaak van de epiphora niet wordt behandeld, kunnen er ernstige oogproblemen optreden, zoals zweren op het hoornvlies of andere infecties.
Diagnose van Epiphora bij Katten
Het stellen van de juiste diagnose voor epiphora vereist een grondige oogcontrole door een dierenarts. De dierenarts zal proberen de onderliggende oorzaak van de overmatige traanproductie te achterhalen door middel van de volgende stappen:
1. Oogonderzoek
- De dierenarts zal eerst de ogen van je kat onderzoeken om te zien of er tekenen zijn van ontsteking, infectie, of andere afwijkingen zoals oogletsels, zweren, of roodheid.
2. Traankanalen Test
- De dierenarts kan de traankanalen testen om te zien of ze verstopt of geblokkeerd zijn. Dit wordt vaak gedaan door middel van een kleurstoftest of door een speekseltest om te controleren of het traanvocht goed kan worden afgevoerd.
3. Fluoresceïne Test
- De fluoresceïne-test helpt de dierenarts te controleren op beschadiging van het hoornvlies of andere tekenen van infecties die mogelijk bijdragen aan epiphora.
4. Bloedonderzoek of Röntgenfoto’s
- In sommige gevallen kan aanvullend bloedonderzoek of beeldvorming nodig zijn om te controleren op andere onderliggende aandoeningen, zoals infecties of problemen met de tanden.
Behandeling van Epiphora bij Katten
De behandeling van epiphora is afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de aandoening. Veelvoorkomende behandelingsopties zijn:
1. Behandeling van Ooginfecties
- Als epiphora wordt veroorzaakt door een ooginfectie, kan de dierenarts antibiotische oogdruppels of -zalf voorschrijven om de infectie te behandelen en de symptomen van epiphora te verlichten.
2. Reiniging van de Ogen
- Het regelmatig schoonmaken van de ogen van je kat kan helpen om overtollig traanvocht en vuil te verwijderen. Dit kan gedaan worden met een speciale oogreinigingsoplossing die je bij de dierenarts kunt verkrijgen.
3. Behandeling van Allergieën
- Als allergieën de oorzaak van epiphora zijn, kan de dierenarts antihistaminica of andere allergiemedicatie voorschrijven om de ontsteking te verminderen en de symptomen te verlichten.
4. Chirurgische Behandeling
- In gevallen van verstopte traankanalen of anatomische afwijkingen, kan een operatie noodzakelijk zijn om de afvoer van traanvocht te verbeteren of de traankanalen te herstellen.
5. Behandeling van Glaucoom of andere Oogaandoeningen
- Als epiphora het gevolg is van glaucoom of verhoogde oogdruk, kan de dierenarts medicijnen voorschrijven om de oogdruk te verlagen en verdere schade aan het oog te voorkomen.
6. Pijnstilling
- Als epiphora gepaard gaat met pijn of irritatie, kan de dierenarts pijnstillers voorschrijven om het ongemak van je kat te verlichten.
Prognose voor Katten met Epiphora
De prognose voor katten met epiphora is afhankelijk van de onderliggende oorzaak van de aandoening. Als de oorzaak wordt behandeld, kunnen de symptomen van epiphora vaak aanzienlijk verbeteren. In gevallen van chronische of ernstige epiphora, zoals bij een verstopping van de traankanalen, kan de prognose variëren afhankelijk van de mate van schade aan de ogen.
Preventie van Epiphora bij Katten
Hoewel het niet altijd mogelijk is om epiphora volledig te voorkomen, zijn er enkele stappen die je kunt nemen om het risico op het ontwikkelen van de aandoening te verkleinen:
- Regelmatige oogcontrole: Zorg ervoor dat de ogen van je kat regelmatig worden gecontroleerd op tekenen van irritatie of infectie.
- Goede mondgezondheid: Zorg voor een goede mondgezondheid om tand- en tandvleesproblemen te voorkomen die kunnen bijdragen aan epiphora.
- Allergiebeheer: Houd allergieën van je kat onder controle door haar omgeving zo allergievrij mogelijk te maken.
- Vermijd oogletsels: Houd je kat binnen of bescherm haar tegen mogelijke verwondingen, vooral als ze veel buiten komt.
Wanneer naar de Dierenarts?
Als je merkt dat je kat regelmatig of chronisch overmatig tranen heeft, of als je andere symptomen zoals oogontsteking, verkleuring van de vacht of pijn opmerkt, is het belangrijk om zo snel mogelijk een dierenarts te raadplegen. Vroege diagnose en behandeling zijn cruciaal om ernstige oogproblemen te voorkomen.